Het hielp Jamal om de taal te leren

AZC

Ik kom uit een grote familie en ineens voelde ik me alleen op de wereld. Nederland heeft een andere cultuur, als je 18 bent ga je uit huis. In Afghanistan woon je bij je familie. Ik wilde voor mijn moeder zorgen, maar dat kon niet omdat ik hier zat. 11 Jaar heb ik in een asielzoekerscentrum (azc) gewoond. Die jaren zijn weggegooid, we konden daar niks, niet eens de taal leren.

Pas toen ik op een open dag van het azc kennis maakte met twee Nederlanders, Monique en Nick, en hun kinderen, had ik het gevoel dat ik een beetje mee deed en ‘erbij’ hoorde. Mijn taalcoach Wim was belangrijk voor mij. Taal is als de sleutel van een huis, pas als je de taal spreekt kun je naar binnen en wordt je wereld groter.

Dromen kwijtgeraakt

Ik kwam aan in het opvangcentrum (OC). In het begin was ik blij dat ik veilig was. Ik volleybalde met andere jongens en het was goed. Toen ik naar het azc ging, brak er een moeilijke tijd aan. Je zit met allerlei mensen bovenop elkaar, iedereen is agressief en gefrustreerd. Er waren mensen op mijn kamer die tv keken als ik wilde slapen. Het is er niet veilig en als er iets gebeurt, iemand steelt bijvoorbeeld iets of slaat een ander, word je soms aangewezen als schuldige terwijl je niks hebt gedaan. Er heerst continu wantrouwen.

Door mijn tijd in het azc heb ik slaapproblemen gekregen. Nog steeds slaap ik slecht. Ik raakte alles kwijt, ook mijn dromen en had het gevoel dat ik niks kon. Als mensen vragen hoe lang ik hier woon zeg ik vaak 5 jaar, ik tel die 11 jaren niet mee, omdat het weggegooide jaren zijn.

Samen verjaardagen vieren

Op een gegeven moment dacht ik: Ik wil me niet zo blijven voelen! In Doorn zat een bejaardentehuis. De bejaarden werden in rolstoelen naar een hertenkampje gebracht, daar ging ik met ze praten. Het was ook de tijd dat ik Monique en Nick ontmoette.

Nick nodigde mij een keer uit op een verjaardag van een van zijn dochters en zij kwamen daarna ook op mijn verjaardag. Als ze de kinderen naar school hadden gebracht, gingen we samen boodschappen doen. Monique ging mee naar de IND, ze hielp me met alle papieren. Ik ging via hen vrijwilligerswerk doen en werkte met jongeren op de Vrije School in Zeist. Mensen die luisteren en helpen zijn heel belangrijk.

Taal

Een van mijn eerste problemen hier was de taal. Ik had in Afghanistan niet leren lezen of schrijven. Ik en mijn oudere zus moesten werken, zodat mijn jongere broertjes en zusjes naar school konden. Ik was 12, 13 jaar toen ik begon met werken in een naaisalon in Afghanistan. In het azc kon je toentertijd nog geen taalcoaching of Nederlandse les krijgen. Ik heb er wel Farsi en Hindi leren spreken via alle mensen met wie ik daar woonde, maar geen Nederlands.

Na mijn tijd in het azc was het moeilijk om de inburgeringscursus te volgen. De docent gaf les aan twee klassen tegelijk er was geen tijd om vragen te stellen. Gelukkig kon ik daarna taalcoaching volgen bij bibliotheek Oog in Al (Utrecht). We oefenden gesprekjes en ik leerde nieuwe woorden. Taal is zo belangrijk. Het speelt een grote rol om te communiceren en elkaar te begrijpen. Zonder de taal heb je het gevoel dat je blind bent. Ik ben heel blij dat ik door taalcoaching de kans krijg om mee te doen.

Een goed gevoel

Dankzij Monique kwam ik ook in contact met Amal, zij is vrijwilliger in een azc in Almere. Via haar ben ik zelf vrijwilligerswerk gaan doen. Ik tolk nu voor Afghaanse vluchtelingen, ik neem ze mee naar de Afghaanse vereniging en breng ze eten. Mensen die uitgeprocedeerd zijn, bied ik soms onderdak.

Het liefst zou ik Sociaal Maatschappelijk Werk willen studeren, maar dat lukt niet doordat ik moeite heb met de taal. Via mijn vrijwilligerswerk kan ik toch mensen helpen, dat maakt me blij. Het geeft me een goed gevoel om iets voor anderen te kunnen doen die in de positie zitten, waarin ik vroeger zat. Niemand wil vluchten, maar soms kun je niet anders. Het is dan belangrijk dat er mensen zijn die helpen en luisteren.

Campagne Het Begint met Taal

Jamal vindt het belangrijk dat meer mensen met een taalvrijwilliger kunnen oefenen, daarom heeft hij meegewerkt aan de campagne Wil jij met mij in gesprek? van Het Begint met Taal. In drie video’s vertellen hij, Teame en Raihana hun persoonlijke verhaal en waarom ze het belangrijk vinden om met mensen in gesprek te gaan.

Jamal: “Toen ik mijzelf op de film zag, kreeg ik een heel goed gevoel. Ik was trots dat ik op deze manier iets kan betekenen voor anderen en de Nederlandse maatschappij. Het was leuk en heel leerzaam om mee te doen. Ik leerde veel nieuwe mensen kennen. Het was helemaal bijzonder dat het filmpje ook werd getoond op de jubileumdag van Het Begint met Taal waar Koningin Máxima aanwezig was. Voor mij was het een eer om naast haar te zitten en met haar te kunnen praten.”

Wil je ook taalcoach worden en misschien wel het verschil maken in iemands leven? Lees hoe je taalcoach kunt worden.